کد مطلب:25916 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:20

گنجینه پرسمان » اديان و مکاتب

آيات قرآن، بودن خار و خاشاك در اطراف گل را چگونه وصف مينمايد; براي مثال حضرت يوسف كه گلي در بين يازده خار بود، از ميان آنها سربلند و سرافراز شد و رشد نمود؟

در نظام آفرينش، در اطراف گل، خار و در كنار خوبي، بدي و در كنار حق، باطل وجود دارد و اين مقتضاي طبيعت است; اگر زشتي نباشد، زيبايي بروز ندارد; اگر بدي نباشد، خوبي جلوه ندارد. به فرموده شهيد مطهري، زشتي، نمايانگر زيبايي است; وي در اين باره ميفرمايد: وجود زشتيها از نظر نمايان ساختن و جلوهدادن به زيباييها نيز لازم است; اگر ميان زشتي و زيبايي مقارنه و مقابله برقرار نميشد، نه زيبايي، زيبا بود و نه زشت، زشت; يعني اگر در جهان، زشتي نبود، زيبايي هم نبود; اگر همة مردم زيبا بودند، هيچ كس زيبا نبود، هم چنان كه اگر همة مردم زشت بودند، هيچ كس زشت نبود; اگر همه مردم هم مانند يوسفغ بودند، زيبايي از بين ميرفت و اگر همة مردم در قيافه جاحظ زشتي در جهان نبود. در مورد انسان با توجه به اختيار و آزادي كه خدا به وي داده، مسير سعادت يا شقاوت را ميپيمايد; يكي يوسفغ ميشود كه با آن همه توطئههايي كه بر ضدّ او نمودند، با تكيه به خدا و صبر و استقامت و قدرت ايمان، خود را حفظ كرد و سرفراز گرديد كه خود در يك جملة كوتاه، رمز سعادت و سرفرازي خود را بيان ميكند. هنگامي كه خود را به برادران معرفي كرد و فرمود: آيا ميدانيد با يوسف چه كرديد؟ آنها پرسيدند مگر تو يوسفي؟ فرمود: آري من يوسفم و اين برادر من است: .... قَد مَنَّ اللّهُ عَلَينا اِنَّهُ مَن يَتَّقِ ويَصبِر اِنَّهُ مَن يَتَّقِ ويَصبِر فَاِنَّ اللّهَ لا يُضيعُ اَجرَ المُحسِنين;(يوسف،90)( عدل الهي، شهيد مطهري، ص 125، مؤسسه انتشارات اسلامي . )

خداوند بر ما منت گذارد، هر كس تقواپيشه كند و شكيبايي داشته باشد، خداوند پاداش او را خواهد داد، زيرا خدا اجر نيكوكاران را ضايع نميكند. در مقابل وي برادران او هستند كه بر اثر پيروي از هواي نفس چنان گرفتار شقاوت و بدبختي شدند كه برادر خود را به چاه انداختند.

قرآن در مقام رويارويي افراد صالح با ناصالح، پاك و ناپاك، مؤمن و كافر در مواردي به صورت استفهام انكاري، وجدان و انديشه ديگران را به كار انداخته، ميپرسند: اَم نَجعَلُ الَّذينَ ءامَنوا وعَمِلُوا الصّـَـلِحـَتِ كالمُفسِدينَ فِي الاَرضِ اَم نَجعَلُ المُتَّقينَ كالفُجّار;(ص،28) يا ]مگر[ كساني را كه گرويده و كارهاي شايسته كردهاند، چون مفسدان در زمين ميگردانيم، يا پرهيزكاران را چون پليدكاران قرار ميدهيم؟ در سوره قلم نيز آمده است: اَفَنَجعَلُ المُسلِمينَ كالمُجرِمين(قلم،35) در مواردي به پيامبراكرمميفرمايد: قُل لا يَستَوِي الخَبيثُ والطَّيِّبُ...;(مائده،100) بگو هرگز ناپاك با پاك مساوي و برابر نيستند. در واقع اين آيات بيانگر اين مطلبند كه هر فرد منصف و صاحب انديشهاي ميتواند به خوبي قضاوت كند كه مؤمن و كساني كه در جامعه عمل صالح ميكنند و درستكارند، با انسانهايي كه در جامعه فساد ميكنند برابر نيستند; و هرگز پاك و ناپاك و گُل با خوار برابر نخواهد بود.

البته بايد توّجه داشت كه برادران حضرت يوسفغ بعداً توبه كردند و خداوند نيز توبه آنان را پذيرفت هنگامي كه حضرت يوسفغ خود را معرّفي كرد، آنان به خطاي خود اعتراف كردند، يوسف فرمود:قالَ لا تَثريبَ عَلَيكُمُ اليَومَ يَغفِرُ اللّهُ لَكُم وهُوَ اَرحَمُ الرّاحِمين; (يوسف،92) امروز ملامت و توبيخي بر شما نيست، خداوند شما را ميبخشد و او ارحم الرحمين است.